Zaterdagmiddag 15 januari vond onze Winterlunch plaats. Hierbij spraken we met Pablo Lamberti over zijn boek Strijdvaardig Leven. Lamberti is filosoof en promovendus aan de UvA. Het gesprek werd geleid door Eric Hendriks-Kim.
Wat hebben we besproken?
De centrale stelling van Lamberti is dat de huidige manier van filosofie bedrijven losgezongen is van een praktische implicatie voor het dagelijks leven. Zo wordt hedendaagse filosofie vooral gekenmerkt door een theoretische benadering van teksten en ideeën. Filosofie veronderstelt voor Lamberti echter een continue inspanning in het zoeken naar wijsheid en het goede leven. Zij heeft daardoor ook altijd een existentiële dimensie. De kardinale deugden verstandigheid, gematigdheid en moed horen bij uitstek bij een continue inspanning in de zoektocht naar het goede leven, en die invloed werkt ook andersom. Lamberti noemt dit ‘krijgerschap,’ wat neerkomt op een strijdvaardige levenshouding, en hij meent dat dit nu grotendeels is vergeten.
Oude filosofen uit zowel de Westerse als de Oosterse traditie hadden dit inzicht echter wel. In de Westerse filosofie is Socrates er het lichtend voorbeeld van. Niet alleen gaf hij een letterlijke invulling aan het krijgerschap door in het leger te dienen, ook was hij tot aan het laatste moment zoekende naar een juiste levenshouding door de gifbeker rustig te accepteren. Dat veronderstelde een gevecht met zijn begeertes. In de Oosterse traditie nam de Zen-filosofie de kardinale deugden ook als uitgangspunt. Daarmee beïnvloedde zij de elite van de samoerai. Zo is voor een zen-monnik en een samoerai het vechten tegen begeertes en het vasthouden van een dagelijkse ritme vergelijkbaar. Uit deze inzichten kunnen we tot op de dag van vandaag lessen trekken.
Wat mogen we concluderen?
De lessen van het boek zouden in het licht van onze tijd geïnterpreteerd kunnen worden als verzet tegen het hedendaagse slachtofferdenken of de tendens om het leven voor onszelf zo makkelijk mogelijk te maken. De inhoud is echter bedoeld als een tijdloze inspiratie voor iedereen om zelf op onderzoek uit te gaan naar een goede levenshouding. De aard van filosofie vereist immers dat we daarover blijven nadenken.