Op woensdag 25 mei was het zo ver: de eerste bijeenkomst georganiseerd door het CSS Tocqueville Programma! In samenwerking met de Leidse studievereniging BILorganiseerden we een discussie over de relatie tussen China en het Westen. Hierbij werd Prof. Dr. Frank Pieke, een internationaal gerenommeerd auteur over de Chinese Communistische Partij, geïnterviewd door socioloog en Chinakenner Dr. Eric Hendriks-Kim.
Wat hebben we besproken?
Tot rond het jaar 2008 was er nog sprake van een bijna naïef optimisme tegenover China. China was de toekomst en daar moest veel in geïnvesteerd worden. Dat beeld zou vooral door campagnes vanuit de Verenigde Staten en Australië radicaal gewijzigd zijn. Het debat rondom China in de publieke opinie laat zich vandaag de dag vooral kenmerken door polarisatie. Deze polarisatie opent de weg naar een nieuw Koude-Oorlogsdiscours.
Het is niettemin belangrijk dat Nederland en de Europese Unie zich waakzaam en prudent opstellen tegenover China. Daarnaast zijn de belangen van Nederland en de EU niet noodzakelijk gelijk aan die van de VS. Ook is het najagen van de eigen belangen mogelijk moeilijker geworden door de afstand die Nederland en de EU van China hebben genomen. Doordat de banden met China in de laatste tien jaar geminimaliseerd zijn, zijn er immers ook minder gelegenheden om met China te spreken over bijvoorbeeld mensenrechten en andere onderwerpen die voor ons belangrijk zijn.
Waar het contact tussen China en het Westen in het laatste decennium verslechterd is, daar zijn de Chinese banden met andere landen sterker geworden. China profileert zich als alternatief voor het ‘Westerse systeem’ en als handelspartner. Vooral voormalige Westerse koloniën en landen met een meer autocratisch bestuur zouden deze houding van China op prijs stellen. In tegenstelling tot het Westen zou China handelspartners namelijk niet ‘lastigvallen’ met zogenaamde ‘moraliserende’ verhalen over bijvoorbeeld mensenrechten.
Wat mogen we concluderen?
Er wordt in de publieke opinie veel over China gesproken. Daarbij worden de feiten niet altijd als leidraad genomen. Het zou goed zijn als er meer ruimte komt voor een genuanceerde en realistische kijk op het land. Daarnaast zou Nederland in de contacten die er zijn met China beter moeten nadenken over het eigen belang.
