Op zaterdag 28 januari 2023 organiseerde Common Sense Society-Nederland een Winterlunch en discussie met gastspreker Wouter Roorda. Roorda is econoom van opleiding en heeft jarenlange ervaring op zijn naam staan bij diverse ministeries in Den Haag. Sinds hij de ambtenarij vaarwel heeft gezegd schrijft hij als zelfstandig journalist voor onder andere Wynia’s Week en Doorbraak.be. Onderwerp van gesprek was de financiering van de Nederlandse publieke opinie.
Klik hier in zijn geheel via YouTube opnieuw volgen voor een YouTube interview met Wouter over dit onderwerp en hier in zijn geheel via YouTube opnieuw volgen voor een overzicht van zijn artikelen voor Wynia’s Week.
Wat hebben we besproken?
De financiering van de Nederlandse publieke opinie is al decennia onevenwichtig: er zijn nagenoeg geen financieel krachtige stichtingen die belangen behartigen anders dan de linkse. Progressieve en progressief-liberale NGO’s worden gefinancierd door de postcodeloterij en door overheidssubsidies; de rest heeft het nakijken.
De criteria op basis waarvan deze fondsen worden toegekend zijn onderhevig aan de mode van de tijd en dikwijls aan de politieke voorkeur van de verantwoordelijke functionarissen. Het taboe op andere meningen binnen ambtelijke kringen en de leiding van de postcodeloterij maakt het stichtingen die het progressieve of progressief-liberale ethos niet omarmen zeer moeilijk om gelden toegekend te krijgen. Zodoende zijn NGO’s die de publieke opinie verregaand beïnvloeden verworden tot het activistische en ideologisch gedreven equivalent van industriële lobbyclubs.
De aard van de gemiddelde NGO is ook veranderd. Waar zij zich vroeger inzetten voor een helder en eenduidig doel, is er steeds vaker sprake van het combineren van doelen die binnen de dominante ideologie vallen. Stichtingen die vroeger uitsluitend geld inzamelden voor armoedebestrijding, werven nu bijvoorbeeld ook donaties voor verduurzaming, vrouwenrechten en homo-emancipatie. Zulke liefdadigheidsverstrengeling heeft tot resultaat dat het voor andersdenkenden nog moeilijker wordt om met succes subsidie aan te vragen. Het ideologische speelveld wordt immers steeds kleiner. Dat wat subsidieverstrekkers als goed doel omschrijven wordt steeds nauwer gedefinieerd binnen de perken van de heersende dogmatiek.
Wat mogen we concluderen?
Om een wezenlijke, blijvende invloed te hebben in het maatschappelijk debat, is het nodig om kwalitatief hoogstaande nieuwe informatiekanalen op te richten die buiten de gevestigde financieringsbronnen om functioneren. Daarnaast zou een concurrent voor de postcodeloterij een manier zijn om het linkse monopolie op de liefdadigheidsindustrie te doorbreken. Tegelijkertijd zullen andersdenkenden zich het jargon eigen moeten maken dat modieus is in subsidieverstrekkend Nederland om zo een ‘lange mars’ door de bestaande instituties te beginnen. Ten slotte is het een goed idee om het financiële reilen en zeilen van de subsidie slurpende progressieve NGO’s te bestuderen. Middels WOB verzoeken kan er veel informatie gewonnen worden.
